دانستنیهای ورزش
رمزگشایی از فنون ناب کشتی
اسامی برخی از فنون کشتی شاید عجیب باشد، اما بدون شک این فنون ناب ایرانی بی دلیل نامگذاری نشده اند.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما؛ کشتی از باسابقهترین رشتههای ورزشی است که انسانهای اولیه دریافتند میتوان با کمک قدرت بدنی بهتر بر حیوانات و حریفان مهاجم چیره شد.
قدمت کشتی بالغ بر پنج هزار سال است که در بین النهرین و مصر فنون کشتی به مناطق دور و نزدیک آسیا، روم و یونان رواج پیدا کرد.
مربیان ورزش کشتی در یونان باستان مرحلههای اجرا شدن هر فن را به صورت چند نقاشی در حالتهای مختلف بر روی صفحههای کاغذ پاپیروس نقاشی میکردند و به کمک این نقاشی ها، شاگردان کشتی گیر خود را آموزش میدادند.
اما تاریخچه کشتی در ایران از زمانی شکل گرفت که نام پوریای ولی بر سر زبانها افتاد، پهلوان نامی ایران که زمان زیستنش به سال ۶۷۵ هجری بر میگردد با آن فنون نابی که در کشتی هایش به کار میبرد.
فنون اصیل ایرانی به شرح ذیل است:
این فن در خاک اجرا میشد و در کشتی امروز دنیا چندان مرسوم نیست، معمولا وقتی کشتی گیران راه را برای زدن بارانداز روی حریف بسته میبینند، یک دست را از بین ۲ پای حریف و دست دیگر را از کنار کمر و در حالی که یک دست را در اختیار دارند، به هم قفل میکنند و با یک چرخش حریف را در حالت پل قرار میدهند.
شاید این فن در ظاهر ساده به نظر بیاید، اما برای اجرا نیاز به تبحر بالایی دارد، در این فن کشتی گیر، حریف را به سمت خود کشیده و با قدرت دست و حرکت پا او را از پشت به روی تشک میاندازد، البته در صورتی که حریف از آمادگی لازم برخوردار باشد میتواند انعطاف به خرج داده و در حالت خاک قرار بگیرد وگرنه ضربه فنی خواهد شد.
برای اجرای این فن، کشتی گیر باید به پشت حریف رفته و در ابتدا یک پای او را در اختیار بگیرد و بعد از آن حریف را از تشک جدا کرده و با تاباندن او در حالتی قرار میگیرد که پشت حریف به تشک خورده و خودش هم به آن مسلط است.
اجرای این فن تخصص رسول خادم در دوران قهرمانی بود و در حالت سرپا اجرا میشود، برای اجرای این فن باید کشتی گیر با یک دست، گردن حریف را در اختیار بگیرد و با دست دیگر مچ را مهار کند و بدین ترتیب کشتی گیر میتواند حریف را به پل برده یا حداقل او را خاک کند.
وقتی در حالت سرپا، سر حریف پایین است و اجازه زیرگیری نمیدهد، کشتی گیر میتواند دستانش را زیر کتفهای حریف زده و آرنج دو دست حریف را از پشت به هم بچسباند و در این حالت فرصت برای اجرای فن وجود دارد.
هنگامی که حریف در خاک نشسته، کشتیگیر مجری از یک سمت در پشت او به حالت زانو زده قرار میگیرد و سپس کمر حریف را با دستها محکم میگیرد و بعد از گرفتن کمر حریف، در حالیکه در یک طرف بدن او به روی پاهای خود قرار میگیرد، بهسرعت حریف را تا ارتفاع بالاتر از کمر، بالا میآورد بهطوریکه کمر حریف از یک سمت کاملا زیر بغل دست قرار گیرد و سپس در همین لحظه، با بردن کمر و نشیمنگاه خود به زیر مرکز بدن حریف در حالیکه زانوهای مجری نیمهخمیده هستند، با راست کردن پاهای خود، پایینتنه حریف را از پشت بهطرف بالا پرتاب میکند و بالاتنه او را بهطرف پایین میکشد.
برای اجرای این فن که به صورت ایستاده اجرا میشود، کشتی گیر باید سر حریف را زیر کتف خود برده و از دستش برای گرفتن کتف دیگر حریف استفاده کند، در این حالت که حریف قفل شده و نمیتواند حرکتی انجام دهد، کشتی گیر فرصت برهم زدن تعادل حریفش را دارد.
این فن در حالت سرپا اجرا میشود و زمانیکه هر ۲ کشتی گیر در حالت سرشاخ هستند و دستشان پشت گردن یکدیگر قرار دارد، هر کدام سریعتر بتوانند دست حریف را در اختیار بگیرد، میتوانند آفتاب مهتاب را اجرا کنند و کشتی گیر خودش به پشت میخوابد و حریف را از روی سرش میتاباند.
وقتی یک کشتی گیر برای گرفتن زیر دوخم اقدام میکند، کمر حریف را در اختیار گرفته و پاهای او را باز میکند تا شرایط را برای به هم زدن تعادل حریف مهیا کند و بدین ترتیب میتواند حریفش را خاک کند.
در این فن کشتی گیر باید پایش را پشت زانوی حریف قرار دهد و سپس با استفاده از دست زانوی پای دیگر حریف را بگیرد و او را به پشت روی تشک بخواباند، بدین ترتیب در حالتی که حریف سعی در اجرای فن داشته، خودش سرنگون میشود و امتیازات زیادی را از دست میدهد.