جریان "ذینفع های بازدارنده" سد راه اصلاحات بانکی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما،‌ یحیی آل اسحاق با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه اکنون رکود اقتصادی در کشور وجود دارد افزود: مشکل اصلی فعالان اقتصادی نبود نقدینگی و ناتوانایی آنان در پرداخت بدهی و هزینه های زیاد مالی ، مالیات و تـأمین و فروش کالا است.

وی با اشاره به اینکه بخش تولید کشور در سخت ترین شرایط است افزود:حداکثر سود واحدهای تولیدی، ‌8 تا 10 درصد  است.

آل اسحاق گفت: سود بین بانکی از 29 درصد به 18 درصد رسید امّا سود واحدهای تولیدی 8 درصد است.

در ادامه معاون اقتصادی بانک مرکزی هم با حضور در این برنامه با اشاره به اینکه عوامل مختلفی در رشد اقتصادی و تولید دخیل است گفت: پس از 2 سال رکود مستمر سال های 91 و 92 با اقداماتی که در سال 93 به عمل آمد و با انسجام سیاست های پولی و مالی  در سال 92 اعتبارات را با 40 درصد افزایش به 340 هزار میلیارد تومان رساندیم.

پیمان قربانی افزود: هدف 60 درصدی برای سرمایه در گردش گذاشتیم که محقق شد و در نهایت به رشد 3 درصدی رسیدیم.

وی گفت: در فصل آخر سال 1392 با کاهش قیمت نفت ،‌رشد اقتصادی از 3 و هفت دهم درصد در فصل قبل از آن به سه و 6 دهم درصد کاهش و این روند ادامه یافت.

قربانی با اشاره اینکه 417 هزار میلیارد تومان در سال 94 به واحدهای  اقتصادی تسهیلات پرداخت شده است افزود: این تسهیلات به کل بخش های اقتصادی از جمله کشاورزی،‌ صنعت و معدن و خدمات مسکن پرداخت شد. 

وی ادامه داد: سهم بخش صنعت و معدن از این تسهیلات ‌30 در صد بود در حالی که سهم  این بخش از اقتصاد 17 درصد از تولید ناخالص داخلی است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به اینکه اجزای شاخص کارگاه های بزرگ صنعتی در 9 ماهه سال گذشته منفی دو نیم درصد رشد داشت گفت:‌ حدود 45 تا 50 درصد شاخص های واحدهای بزرگ صنعتی مربوط به فلزات اساسی ،‌ کانی های غیر فلزی و خودرو بوده است.

وی اضافه کرد: پارسال کاهش درآمد ارزی و کاهش واردات کالا های واسطه ای و سرمایه بر روی اقتصاد اثر گذاشت.

قربانی با بیان اینکه نظام بانکی ،‌بازار سرمایه و تأمین مالی خارجی از اجزای تأمین مالی در کشور ماست گفت: پارسال 90 درصد مربوط به نظام بانکی ، 8 در صد مربوط به بازار سرمایه و 2 در صد مربوط به سرمایه گذاری خارجی بود .

وی با بیان اینکه نظام بانکی به علت انباشت مطالبات غیرجاری  و بدهی دولت در تنگنا قرار دارد افزود: در نظر سنجی انجام شده از واحدهای صنعتی 33 درصد آنها نبود تقاضا و 22 درصد آنها کمبود نقدینگی را از مهمترین عوامل مشکلات خود بیان کرد. 

در ادامه سید عبدالوهاب سهل آبادی رئیس اتاق بازرگانی اصفهان در ارتباط تلفنی با این برنامه با بیان اینکه همة تولید کنندگان دچار مشکل هستند گفت: بیشتر واحدهایی که تسهیلات بانکی گرفتند دچار مشکل شدند و وثیقه های خود را از دست دادند.

وی افزود: در حال حاضر تولید کنندگان، برای تسهیلات بانکی،  حدود 28درصد، سود پرداخت می کنند.

در ادامه آل اسحاق به آمار بانک مرکزی مبنی بر وجود 1017 هزار میلیارد تومان حجم نقدینگی در نظام بانکی کشور اشاره کرد و گفت: اگر ذخیره های قانونی را از این مبلغ کم کنیم حدود 900 هزار میلیارد تومان امکانات در دست شبکه بانکی است که به صورت روز شمار سود می گیرد.

وی افزود: سودی را که نظام بانکی پرداخت کرده 4 برابر درآمد نفتی است.

آل اسحاق تاکید کرد: مشکل عموم بخش تولید نبود نقدینگی است. 

در ادامه قربانی با اشاره به اینکه پارسال 30 درصد رشد نقدینگی و 22 در صد رشد اعتبارات داشتیم گفت:  این به علت تنگنای اعتباری است.

وی افزود: حدود 30 درصد تسهیلات ناشی از استمهال واحدهای تولید است.

قربانی گفت:‌ پارسال بانک مرکزی در جهت کمک به بخش های تولیدی حدود 5 واحد درصد به صورت مدیریت شده در قالب بسته خارج از رکود برای کمک به بخش هایی مانند خودرو و خرید کالاهای واسطه ای، نقدینگی را افزایش داد.

در ادامه آل اسحاق با اشاره به اینکه حدود 42 درصد از توان بانکی از قدرت تسهیلا ت دهی خارج شده است گفت: بیش از 80 درصد تسهیلات بانکی به واحدهای بزرگ ،‌ دولتی و شبه دولتی پرداخت شده  و این در شرایطی است که نظام تولیدی و بخش اقتصادی ما طلبکار است.

در ادامه سهل آبادی با اشاره به بنگاه داری بانک ها گفت: نظام بانکی ما باید شفاف باشد. 

وی پرسید: چند درصد طلب صدهزار میلیاردی بانک ها، مربوط به بنگاه های کوچک و متوسط است؟ آیا 90 درصد آن به جاهای غیر مواد مولد نرفته است؟ 

در ادامه معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک واسطه مالی است گفت: بخش های کشاورزی و مسکن متناسب با سهم شان از تولید خالص ملی، تسهیلات گرفتند و بخش صنعت هم که سهمش از تولید ناخالص ملّی، 17 درصد است، 30 درصد  تسهیلات را گرفته است. 

قربانی افزود: بخش های بازرگانی هم که سهمش از تولید ناخالص داخلی 62 درصد است 50 درصد تسهیلات را گرفته است.

وی گفت: بسیاری از بنگاه های ما در دهه ها و سال های قبل ناکار آمد بودند. 

قربانی افزود: بانک مرکزی 21 هزار میلیارد ریال در سال 92 و 31 هزار میلیارد ریال در سال 93 برای خرید تضمینی گندم پول پرداخت که اکنون با سودش  68 هزار میلیارد ریال می شود.

وی گفت:‌ در بخش بنگاه های کوچک و متوسط هم پارسال 5 هزار میلیارد ریال به بانک صنعت و معدن دادیم که 4800 میلیارد ریال آن را به بنگاه های کوچک و متوسط داده است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: 2 هزار میلیارد ریال هم به بانک توسعه و تعاون پرداختیم که به بنگاه های کوچک و متوسط اختصاص داده که هزار میلیارد آن را پرداخت و بقیه را منوط به گزارش مرحله اول کردیم.

در ادامه آل اسحاق عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: مدیریت توزیع تسهیلات به نحو مطلوب و مشکل گشا نبوده است و تسهیلاتی که به بخش واقعی تولید پرداخت شده نسبت به سایر بخش ها ناچیز بوده است.

وی افزود: 14 هزار واحد بنگاه های کوچک و متوسط تعطیل شدند.

آل اسحاق با بیان اینکه  کشور ما بانک محور است اضافه کرد: 70 درصد از فعالیت های اقتصادی به گونه ای به نظام بانکی وصل است.

قربانی هم با اشاره به اینکه نظام بانکی مشکلاتی دارد گفت: 83 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی داریم و 33 درصد ترازنامه بانک ها منجمد شده است.

در ادامه سهل آبادی رئیس اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به اینکه اینکه نرخ تسهیلات گران است گفت: پارسال در اصفهان 45 هزار شغل از دست رفت.

وی با بیان اینکه سرمایه در گردش باید به موقع به دست تولید کننده برسد افزود: نرخ سود بسیار بالاست و این رقابتی شدن تولیدات داخلی ما را نسبت به تولیدات جهانی بسیار سخت می کند.

در ادامه قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: فقط تأمین مالی و تزریق پولی راه حل رشد اقتصادی در کشور نیست بلکه باید نظام تأمین مالی را متنوع کنیم و مجموعه سیاست های مختلف به کمک تولید بیایند و بخش های تولیدی هم باید بهره وری خود را افزایش دهند.

در ادامه آل اسحاق گفت: این خوب است که نظام بانکی کشورمان مشکلات را شناسایی کرده است و برای حل آن برنامه دارد اما واقعیت این است که نظام بانکی مشکلات فراوانی دارد.

وی افزود: یک جریانی در کشور در رده های مختلف از جمله سازمان ها، نهادهای حکومتی، غیرحکومتی، مردمی و اتاق های بازرگانی وجود دارند که منافع آنها در حفظ وضع موجود است.

آل اسحاق گفت: این ها ذینفع های بازدارنده هستند که نمی خواهند برنامه های نظام بانکی به خوبی اجرا شود و این ها کسانی هستند که به راحتی میلیاردها تومان تسهیلات می گیرند.

در ادامه معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: نظام بانکی کشورمان دچار تنگنای اعتباری است و ما باید ریشه ها را درمان کنیم.

قربانی افزود: بانک مرکزی درمان ریشه ها برای مطالبات غیرجاری را آغاز کرده و بدهی دولت هم در قالب طرح اصلاح نظام بانکی پیگیری می شود.

وی با اشاره به اینکه بانک ها نرخ های سود را کاهش دادند ادامه داد: ممکن است تخلفاتی باشد اما التزام بانک ها به نرخ های مصوب شورای پول و اعتبار بسیار بیشتر از گذشته است.

قربانی افزود:‌بانک مرکزی تا زمانی که نرخ سود واقعی به سطح منطقی یک تا دو درصد بالای تورم برسد مسیرش را ادامه می دهد.